Lezingen Thales, voorjaar 2020

Donderdag 16 januari

Karel de Vlieger

Waar is Mercurius De ontdekking halverwege de negentiende eeuw van de Fransman Le Verrier dat er iets niet klopte aan de baan van de planeet Mercurius had grote gevolgen voor de natuurkunde, gevolgen die moeilijk overschat kunnen worden. Alleen al de ontdekking op zich was een prestatie van de eerste orde, want de ‘afwijking’ van Mercurius ten opzichte van zijn berekende baan is maar een fractie van de planeetdiameter (per mercuriusjaar). Maar bovenal bracht Le Verrier, ongewild en onbedoeld, het newtoniaanse wereldbeeld aan het wankelen. De geest was uit de fles en het was Einstein die ruim een halve eeuw later met de antwoorden kwam waar men destijds zo dringend om verlegen zat. Wat dacht Le Verrier er zelf van en hoe tumultueus verliep in natuurkundig opzicht de tweede helft van de negentiende eeuw? Karel de Vlieger presenteert zich als Essentiedenker, verteller en rekenkundige specialist in wiskunde en relativiteitstheorie.

Donderdag 27 februari

Henk de Groot

Sterbedekkingen door planetoïden Van alle bedekkingsverschijnselen behoort het waarnemen van sterbedekkingen door planetoïden ongetwijfeld één van de meest uitdagende. Niet alleen door hoge eisen die aan het concentratievermogen van de waarnemer worden gesteld, maar ook vanwege de onzekerheid die aan de voorspellingen kleeft. De kans op een mislukking is relatief gezien groot, zodat alles uiteindelijk draait om volharding. Desalniettemin heeft een groot aantal amateursterrenkundigen dit soort bedekkingsverschijnselen op het waarneemprogramma gezet. Dit heeft er mede toe geleid dat er de afgelopen jaren diverse successen op het conto van Nederlandse amateurs konden worden bijgeschreven.

Donderdag 16 april

Kerstin Werner

Plaattektoniek in Europa Planeten en daarmee onze aarde zijn niet star. Hele landmassa’s worden over de planeet bewogen door krachten die we in de laatste vijftig jaar pas écht beginnen te begrijpen. Kerstin Werner gaat met u op reis, een reis door Europa, een reis in superlatieven. Stap in de tijdmachine en reis 400 miljoen jaar terug in de tijd. Van daaruit gaan wij weer vooruit naar 2020 en we zien hoe Europa zich heeft gevormd en zich nog steeds vormt. Wie denkt dat Europa star en vastgeroest is, kan nog wel eens verrast worden: ook in Noordwest Europa komen vulkanen en aardbevingen voor

.

Donderdag 14 mei

Ir. Felix. Bettonvil

Projectmanager aan de Universiteit van Leiden. Hij is betrokken bij 3 verschillende projecten, o.a. bij de Dutch Open Telescope (DOT) in La Palma.

ESO, de European Southern Observatory bouwt momenteel aan de grootste optische telescoop ter wereld, de Extremely Large Telescope, kortweg ELT, met een diameter van 39 meter. Een dergelijke grote telescoop is nog nooit gebouwd, brengt nieuwe uitdagingen met zich mee en vereist de allernieuwste technologie. Ook Nederland draagt hier aan bij, waaronder de bouw van één van de drie instrumenten: METIS, de infrarood camera en spectrograaf.

In deze lezing zullen we kijken naar het ontwerp van deze telescoop, de Nederlandse inbreng en alle wetenschap die we er mee willen gaan doen